خشونت بس: پیش از این در سایت خشونت بس مقاله های علمی مرتبط با خشونت علیه زنان در 5 قسمت منتشر شد. هم اکنون کتاب های منتشر شده در ایران در زمینه خشونت علیه زنان را معرفی می کنیم.

الف

-آیت‌اللهی، زهرا (1381). خوش‌رفتاری با زنان، نفی خشونت علیه زنان. تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان، روابط عمومی

در این مجموعه، 130 حدیث و روایت و نیز آیاتی از قرآن درباره حقوق زنان گردآوری‌شده، هر حدیث یا روایت با ترجمه فارسی آن همراه است. کتاب با این موضوعات تدوین شده است: «خوش‌رفتاری با زنان»، «مخالف با نگرش مردسالار»، «احترام به دختر و محبت به او»، «مبارزه با سنت غلط ترجیح پسر بر دختر»، «تساوی جنسیت فرزند»، «رعایت مساوات در برخورد با فرزندان»، «نفی خشونت علیه زنان»، «رفتار با زنان در حکومت اسلامی»، «حمایت از زنان آسیب‌پذیر جامعه»، «حمایت از زنان آسیب‌دیده اجتماعی»، «مجازات خشونت جنسی» و «مجازات قانونی زنان مجرم».

منبع

-آقاپور، شیوا (1393). خشونت خانگی. تهران: آرنا.

نویسنده با بیان این نکته که یکی از معضلات اجتماعی جوامع در حال حاضر، افزایش روزافزون پدیده خشونت خانگی است که در اشکال مختلف منجر به آسیب‌های خانوادگی و اجتماعی می‌شود، هدف از تألیف کتاب را ریشه‌یابی و ارائه راهکاری جهت رفع و کاهش پیامدهای این پدیده عنوان کرده است. در این اثر با تقسیم‌بندی خشونت خانگی برحسب نوع و شخص، دامنه و گستره این پدیده مشخص شده و به موشکافی علل و چرایی پیدایش آن پرداخته شده است.

منبع

احمدی، کامیل (1394). به نام سنت؛ پژوهشی جامع بر ختنه زنان در ایران، تهران: انتشارات شیرازه

این تحقیق به بررسی، تحلیل و موشکافی عمل ختنه دختران در ایران می‌پردازد و نشان می‌دهد این عمل در چهار استان آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه و هرمزگان رواج دارد. این تحقیق در قالب 4 فصل است. در فصل اول ضمن اشاره به تعریف ختنه و انواع آن، ریشه‌های تاریخی، برخی عوامل دخیل در شکل‌گیری و شیوع این عمل، تصویری از رواج آن در سراسر جهان به‌دست آمده و شواهدی بر روند نزولی انجام این عمل ارائه شده است. در فصل دوم کتاب مطرح‌شده که این عمل در کدام مناطق ایران معمول است و کدام نوع از آن در این مناطق رواج دارد. در این فصل، نام برخی روستاهایی که ختنه زنان در آن‌ها معمول است به انضمام فهرستی از افرادی که زنان را ختنه می‌کنند، درج شده است. علاوه بر این، دلایل و باورهای متفاوتی را که در هر منطقه در توجیه ختنه زنان رواج دارد طرح و به اقداماتی اشاره‌شده که تا کنون در هر منطقه برای مقابله با این سنت صورت گرفته است. فصل سوم درباره تاریخ مبارزه با ختنه زنان، اقدامات ناظر به قانون‌گذاری در این خصوص، نقش روحانیون و اجتماع، مسئولیت‌های دولت و از همه مهم‌تر درک مردان از این مهم است. در فصل آخر به‌عنوان نتیجه‌گیری این پژوهش پیشنهادهایی برای اجتماعاتی که این عمل در آن‌ها معمول است و نیز برای مسئولان دولتی و وزارتخانه‌های مربوطه یعنی بهداشت، آموزش‌وپرورش و خدمات اجتماعی_بهزیستی توسط نویسنده ارائه شده است.

منبع

-اشتری، بهناز (1380). قاچاق زنان، بردگی معاصر. تهران: اندیشه برتر.

مولف در این کتاب نخست با بررسی تاریخی قاچاق زنان و ابعاد گسترده آن و سپس با استناد به کنوانسیون‌ها، معاهدات، قراردادها و اسناد مختلف، شرحی از اقدامات بین‌المللی برای سرکوب پدیده قاچاق زنان به‌دست داده است. وی همچنین قوانین و مقررات و تدابیر دولت ایران برای مقابله با قاچاق زنان را بررسی نموده و در پایان راه‌کارها و پیشنهادهایی برای رفع خلاهای قانونی موجود به‌منظور مبارزه با قاچاق زنان در سطح ملی و بین‌المللی عرضه نموده است.

منبع

-اعزازی، شهلا (1380). خشونت خانوادگی: زنان کتک‌خورده. تهران: سالی

این کتاب، دربرگیرنده نتایج یک بررسی در مورد زنان کتک‌خورده است. این بررسی در سال 1376 (1997) در تهران صورت گرفته و در سه بخش تدوین شده است. بخش اول، آشنایی با خشونت خانوادگی و اهمیت فردی و اجتماعی آن است. در بخش دوم، دیدگاه‌های نظری جامعه شناسان گوناگون در رابطه با خشونت خانوادگی بررسی می‌شود. بخش سوم به نتایج به‌دست آمده از بررسی اختصاص دارد. در این بررسی که به روش کیفی انجام‌شده، کلیه اطلاعات از طریق مصاحبه‌های خصوصی به‌دست آمده است.

منبع

-اویسی، سونیا و احمد آفاقی و فاطمه سفیدی و بیدا میرحسینی (1391). واکاوی خشونت‌های خانگی و اجتماعی. تهران: سایه‌گستر

ازآنجاکه خشونت، مقوله‌ای‌ است که همه ابعاد رشد و سلامت انسان‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و رشد جسمی، ذهنی، شناختی، تحصیلی و اجتماعی آنان را به علّت ایجاد استرس و تنش فراوان مختل می‌سازد، مؤلّف در این کتاب تلاش کرده تا ضمن تعریف خشونت، نظریه‌های رایج درباره خشونت را بیان کند. نگارنده همچنین، انواع خشونت، از جمله: خشونت خانگی و اجتماعی، خشونت علیه کودکان، خشونت علیه سالمندان، خشونت علیه همسران و عوارض آن را موردبررسی و تجزیه‌وتحلیل قرار داده است. در این اثر، علاوه بر ارائه آمارهایی از منابع معتبر، با توجّه به مسائل فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعه و باورها و اعتقادات مردم، راهکارهایی نیز جهت کنترل و کاهش خشونت در جامعه پیشنهاد شده است. کتاب، با هدف شرح مطالبی درباره خشونت و تأثیرات مخرّب آن بر روی افراد، به‌خصوص گروه پرخطر جامعه و بیان راهکارهایی برای ایجاد تلاشی عمومی در جهت پیشگیری، کاهش عوارض و درمان خشونت، به‌منظور دستیابی به سلامت عمومی تدوین شده است.

منبع

ب

-باتیست راندو، ژان (1392). خشونت: چیست؟ چه باید کرد؟ 24 پرسش و پاسخ. مترجم کیان فروزش. تهران: هستان

این مجموعه مشتمل است بر بیست‌وچهار پرسش درباره مفهوم خشونت چگونگی پیشگیری و کنترل آن‌که پاسخ سؤالات نیز درج شده است.

منبع

پ

-پوررضا، ابوالقاسم (1382). خشونت علیه زنان، به سفارش انجمن تنظیم خانواده جمهوری اسلامی ایران؛ دفتر جمعیت ملل متحد در ایران. تهران: ایران بان‌

شماره حاضر از مجموعه بهداشت باروری به بررسی مقوله خشونت علیه زنان اختصاص دارد که با شرح نمونه‌هایی عینی از خشونت همراه است. برخی از مباحث کتاب عبارت‌اند از: تعریف خشونت و خشونت علیه زنان، مصادیق خشونت علیه زنان، عوارض خشونت، شیوع خشونت، دگرگونی الگوهای خشونت، علل خشونت و مشارکت مردان و زنان و پیشگیری از خشونت.

ت

-تاجری، بیوک (1387). خشونت خانوادگی و اعتیاد: شناسایی، درمان، پیشگیری. تهران: اندیشه نو

در بسیاری از خانواده‌هایی که از خشونت خانوادگی رنج می‌برند اختلال اعتیاد مشاهده می‌شود. اعتیاد نوعی اختلال مزمن، پیش‌رونده و به‌طور بالقوه کشنده است که تحت تاثیر عوامل مختلف زیستی، روانی، خانوادگی، اجتماعی و محیطی ظهور کرده و رشد می‌یابد. این اختلال، پیامدهای عاطفی، اجتماعی، فرهنگی و معنوی ویژه‌ای را در پی دارد. فقدان کنترل تکانه، کاهش تحمل ناکامی، عدم بازداری در اعمال ضداجتماعی، عصبانیت‌ها، بی‌تحملی، خشم فراوان، بدرفتاری و آزار در خانواده از این جمله است. شناسایی، ارزیابی و درمان به‌موقع اعتیاد یا خشونت خانوادگی می‌تواند زمینه پیش‌گیری از رشد این آسیب‌ها را فراهم آورد. کتاب حاضر راهنمایی درباره ماهیت و پیچیدگی اعتیاد و اثرات تعاملی آن و خشونت خانوادگی است که عمدتا با رویکرد بوم‌شناختی نگاشته شده است. این کتاب برای متخصصان بهداشت روانی که با بیماران معتاد، آزارگرها و قربانیان خشونت مواجه می‌شوند و نیز کسانی نگاشته شده که به اطلاعاتی درباره این مسائل و مشکلات مرتبط با آن‌ها نیاز دارند.

منبع

-ت‍وی‍ن‍ی‍گ‍ا، م‍ارل‍ن‌ (1385). زنان مخالف جنگ. ترجمه شهرزاد ماکویی، مینو حسینی، تهران: آگه.

کتاب «زنان مخالف جنگ» مجموعه‌ای است از گزارش‌های مطبوعاتی. نویسنده تلاش کرده است در هر گزارش تاریخچه‌ای از درگیری‌ها، دلایل آن‌ها، تلاش‌هایی که علیه آن‌ها صورت گرفته و نتایج این تلاش‌ها ارائه بدهد. بااین‌حال درصدد برنیامده است که تحسین آشکارش را نسبت به فعالیت‌های ضدجنگ و همین‌طور شور و شوق و امیدش را به نتایج این فعالیت‌ها پنهان کند. علاوه بر این، گزارش‌ها به‌کلی فاقد تحلیل‌اند و صرفا به بازگویی مشاهدات نویسنده بسنده کرده‌اند.

منبع

ج

– جزایری، رضوان؛ اعتمادی، عذرا و فاتحی زاده، مریم (1392). خشونت زناشویی (نظریه‌ها و درمان)، یزد: گلبانگ تربیت

مضمون اصلی این کتاب، خشونت زناشویی و اثرات آن بر خانواده است و محتوای آن براساس علت شناسی، پیشگیری و درمان این آسیب انتخاب شده است. کتاب شامل 5 فصل است. فصل اول و دوم به ماهیت خشونت زناشویی و نظریه‌های مربوط به علل بروز خشونت زناشویی می‌پردازد. فصل سوم به عوامل زمینه‌ساز و پیش‌بینی کننده خشونت زناشویی اختصاص دارد. فصل چهارم و پنجم نیز طرح درمانی خشونت زناشویی را از دیدگاه‌های گوناگون پیگیری می‌کند.

ح

-حاجیانی، ابراهیم (1388). آسیب‌شناسی نهاد خانواده در ایران، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.

این منبع، شامل مجموعه مقالاتی درباره آسیب‌شناسی نهاد خانواده در ایران است. عناوین این مقالات عبارت‌اند از: «روش‌شناسی آسیب‌شناسی خانواده و دستیابی به الگوی بهینه با رویکرد بومی»، «مواجهه با خشونت خانگی در دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران»، «ناامنی در خانواده و آسیب‌های پیش رو»، «کودک‌آزاری جسمانی در خانواده»، «عوامل موثر بر سوءتغذیه کودکان در خانواده» و «بررسی مسئله شکاف نسلی در خانواده‌های ایرانی با توجه به پیمایش صورت گرفته در گرگان».

د

– داسگوپتا، شمیتا‌داس (1389). شاهد تن: خشونت بنیادین علیه زنان جنوب آسیایی ساکن ایالات‌متحده. تهران: جامعه شناسان

در کتاب حاضر در روایتی داستانی، به بازروایی تجربیات زنان آزاردیده جنوب آسیایی در ایالات‌متحده آمریکا پرداخته می‌شود. ازاین‌رو در کتاب حاضر نخست به طرزی موشکافانه، فرهنگ جنوب آسیایی درباره انواع خشونت و رسیدگی به آن نقد می‌شود. سپس، سیاست‌های مهاجرتی، قوانین و راهکارهای قضایی ایالات‌متحده درباره مهاجران رنگین‌پوست بررسی می‌گردد. مطالعه و بررسی مسائل جدیدتر نظیر مسائل فراملیتی همچون؛ قاچاق انسان و استثمار جنسی در سطح بین‌المللی از دیگر بحث‌های ویژه این کتاب است.

منبع

-دری، مریم (1393). چرا خشونت؟. تهران: استادان قلم

در این مجموعه، نویسنده به تعریف خشم و راهکارهای مقابله با آن پرداخته است. فهرست مطالب مجموعه عبارت است از: خشم، علل خشم، با خشم خود چه کنیم، داشتن یک همسر عصبانی، روش‌های مدیریت خشم، انواع و اقسام پرخاشگری، تاثیر عوامل محیطی، تاثیر خشم از نظر پزشکی و رفتارهای درست. فصل نهایی کتاب به چند توصیه برای ارتباط با افراد عصبی و خشن اختصاص دارد.

منبع

– سکر، ک. (2011)، مراقبت روانی_ اجتماعی از زنان در خانه‌های امن. دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل متحد، دفتر منطقه‌ای جنوب آسیا

این راهنما مسائل پیچیده‌ای را که زنان در چرخه‌های زندگی خود با آن‌ها روبه‌رو هستند، اوضاع‌واحوال دشوار و متفاوتی را که تجربه می‌کنند و مسیری را که برای تثبیت وضع خود می‌پیمایند، برجسته می‌کند. این راهنما همچنین به ارائه‌دهندگان خدمات کمک می‌کند توجه خود را بر زنانی که بیماری روانی دارند، قربانیان قاچاق و خشونت و زنانی که درگیر کار تن‌فروشی بوده‌اند، متمرکز کنند. روش‌ها و خدمات مراقبت روانی اجتماعی که در این راهنما تشریح شده‌اند، ساده‌اند و ماهیتی کل‌نگر دارند. در این راهنما تدابیر درمانی روانی اجتماعی که باید توسط مراقبان به خدمت گرفته شوند، تشریح شده‌اند.

فهرست مطالب کتاب عبارت است از زن و اجتماع، درک نیازهای زنان ساکن در خانه‌های امن، زنان در خانه‌های امن، بهداشت باروری زنان، جنسیت و تمایلات جنسی، زن و خشونت، زن و سلامت روانی، مراقبت‌های روانی اجتماعی در خانه‌های امن، مدیریت بحران، ایجاد شایستگی‌های روانی اجتماعی در زنان، اخلاقیات رفتار با زنان در خانه‌های امن و هماهنگ‌سازی زندگی شخصی و حرفه‌ای.

منبع

ر

– رام پناهی، اعظم (1384). خشونت علیه زنان و بازتاب آن در مطبوعات. تهران: شورای فرهنگی، اجتماعی زنان.

در این طرح جمعا 1521 مورد خبر و مقاله با موضوع خشونت علیه زنان که در 28 روزنامه‌ی منتشرشده در سال 1382 درج شده، بررسی گردیده است که از این تعداد، 206 مورد مقاله و 1315 مورد خبر بوده است. از مجموع 1315 خبر مربوط به خشونت علیه زنان در سال 1382، تعداد 575 مورد، وقایع اصلی است که هرکدام یک حادثه یا واقعه‌ی مربوط به خشونت است و 740 مورد بقیه، تکرار همین وقایع در روزنامه‌های مختلف، گفتنی است این اخبار با هدف تحلیل موضوع خشونت علیه زنان و براساس نوع خشونت، علت خشونت، شیوه‌ی اعمال خشونت، ویژگی‌های عامل خشونت و قربانی و پراکندگی استانی و منطقه‌ای آن و بررسی میزان پرداخت روزنامه‌ها به این امر، نگاشته شده است. به‌تصریح نگارنده: طبیعی است که بیشترین نوع خشونت در حوادث و وقایع موردبررسی موارد مربوط به قتل است. آدم‌ربایی و گروگان‌گیری در مرتبه‌ی دوم و اعمال خشونت به‌قصد سرقت و اخاذی در مرتبه‌ی سوم قرار دارد. نتایج به‌دست آمده از ارزیابی خشونت‌های اعمال‌شده علیه زنان به تفکیک شیوه‌ی اعمال خشونت، حاکی است بیشترین وسیله یا شیوه‌ی اعمال خشونت، تهدید، حمله، ضرب‌وجرح و قتل توسط کارد است. در مرتبه‌ بعدی شیوه‌ی خفگی و در مرتبه‌ی سوم، شیوه‌ی ضرب و شتم با وسایل ثانوی نظیر چوب و چکش و تبر و غیره است.

منبع

– رنجبران، قاسم و الهه دبیرزاده (1390). خشونت بر زنان در قوانین کیفری ایران و اسناد بین‌المللی. تهران: فرهنگ شناسی

در مقدمه کتاب آمده است: «در این اثر تلاش شده تا ضمن ارائه تعریف جامعی از خشونت بر زنان و اشکال بارز آن، رویکرد ممنوعیت خشونت در اسناد بین‌المللی و حقوق کیفری ایران موردبررسی قرار گیرد، لذا خشونت‌های اجتماعی، شغلی و سیاسی از شمول محتویات کتاب حاضر خارج است».

کتاب از دو بخش «خشونت بر زنان؛ مفهوم، گونه‌ها، کنش و واکنش‌ها در قبال آن» و «موضع حقوق کیفری ایران و اسناد بین‌المللی در برابر خشونت بر زنان» تشکیل شده است. بخش اول در دو فصل «مفهوم و گونه‌های خشونت بر زنان» و «کنش و واکنش در برابر خشونت زنان» تدوین شده است. در فصل اول به‌منظور ارائه تصویری روشن از خشونت بر زنان، به بیان تعاریف و مصادیق خشونت، علل و پیامد‌های آن پرداخته شده است. در این فصل، واژه‌شناسی خشونت، رویکرد اسلام به خشونت، بردگی زنان در دوران باستان و از منظر ادیان و همچنین بردگی مدرن بررسی شده است.

بخش دوم کتاب «موضع حقوق کیفری ایران و اسناد بین‌المللی در برابر خشونت بر زنان» را در دو فصل «پاسخ اسناد بین‌المللی به انواع خشونت بر زنان» و «پاسخ حقوق کیفری ماهوی ایران به خشونت بر زنان» پیگیری می‌کند.

واکنش اسناد بین‌المللی به انواع خشونت بر زنان با معرفی و بررسی «اعلامیه رفع خشونت بر زنان»، «کارپایه عمل پکن 1995»، «اجلاس پکن +5» و همچنین اسناد بین‌المللی مرتبط با منازعات مسلحانه مانند «کنوانسیون‌های لاهه و ژنو»، «اعلامیه مجمع عمومی ‌پیرامون حمایت از زنان و کودکان در موقعیت‌های اضطراری و مناقشات مسلحانه 1979»، «اعلامیه رفع خشونت از زنان و حمایت از آنان در جنگ‌ها»؛ «کنفرانس پکن و حمایت از زنان در جنگ‌ها»، «اساسنامه دادگاه کیفری بین‌المللی» و «پکن +5 و حمایت ز زنان در منازعات» صورت گرفته است.

منبع

 -روی، ماریا (1377). زنان کتک‌خورده (روانشناسی خشونت در خانواده). ترجمه مهدی قراچه داغی. تهران: علمی

این کتاب در 7 بخش تنظیم شده است وسعی در شناختن ابعاد مختلف خشونت در خانواده دارد. در بخش اول به جنبه تاریخی کتک زدن زن توسط همسرش می‌پردازد. با توجه به شواهدی که در کتاب ارائه می‌شود کتک خوردن زنان در ملل بسیاری نه‌تنها منع نمی‌شد که امری کاملا بهنجار و قانونی بود. در بریتانیای قرن 19، آمریکای پیش از استقلال و فرانسه زمان ناپلئون عملا قانون از این امر حمایت می‌کرده است که به‌تدریج این قوانین تا اواخر قرن 19 برچیده شد و قوانینی در حمایت از زنان کتک‌خورده تصویب شد.

بخش دوم این کتاب به ارائه نتایج از پژوهشی می‌پردازد که روی 156 مورد از زنان کتک‌خورده در آمریکا صورت گرفته بود. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که زنان بیشتر مورد بدرفتاری جسمانی توسط شوهرانشان و در فاصله کمی بعد از ازدواج قرار گرفته‌اند. شوهرانی که رفتار خشنی داشته‌اند اغلب این تجربه را در خانه پدری داشته‌اند. هم‌چنین عوامل موجد خشونت را مشاجره بر سر پول، حسادت، مسایل جنسی، مصرف الکل یا اعتیاد، اختلاف بر سر فرزندان، بیکاری شوهر، علاقه به کار در بیرون از خانه، بارداری و … مطرح کرده است.

در بخش سوم کتاب به جنبه‌های اجتماعی این مسئله می‌پردازد و با بررسی‌ها و پژوهش‌هایی به نتایجی دست می‌یابد. بیشترین خشونت خانوادگی در منزل و در شب رخ می‌دهد. طبق تحقیقات مطرح می‌شود که کسانی که در خانواده قربانی خشونت می‌شوند خود در شکل‌گیری خشونت نقش موثری ایفا می‌کنند. درک و آگاهی مسئله بدرفتاری با زن در خانواده ممکن است از شدت احساس گناه زنان بکاهد.

در بخش دیگر جنبه‌های روان‌شناختی مسئله را موردتوجه قرار می‌دهد و ابعاد روانی خشونت را بر زنان و مردان و کودکان موردتوجه قرار می‌دهد و درنهایت به قانون می‌پردازد و راهکارهایی برای کاهش خشونت ارائه می‌دهد.

س

– سالاری فر، محمدرضا (1389). خشونت خانگی علیه زنان: بررسی، علل و درمان با نگرش به منابع اسلامی، قم: نشر هاجر.

مطالب این کتاب که به‌نوعی طرحی پژوهشی است، تحت عناوین «تفاوت‌هاى طبیعى زن و مرد»، «همسرگزینی و تشکیل خانواده»، «ویژگی‌های خانواده‌ کارآمد»، «خشونت خانگى و آثار آن»، «تبیین زمینه‌ها‌ و علل خشونت خانگی»، «پیشگیری و درمان خشونت خانگی از دیدگاه علمی» و «پیشگیری از خشونت خانگی علیه زنان و مقابله با آن از دیدگاه اسلامی» ارائه شده است.

منبع

–سازمان جهانی بهداشت. خشونت علیه زنان، ترجمه رفیعی فر، دکتر شهرام و مهندس سعید پارسی نیا، تهران: نشر تندیس، 1380.

این کتاب که به‌منظور ترویج و هماهنگی فعالیت‌های سلامت زنان تدوین شده است بیانگر نوعی دیدگاه جهانی است درباره خشونت علیه زنان، به‌ویژه اهمیت آن در سلامت زنان و دختران. در این طرح آموزشی بر پیگیری خشونت در خانواده‌ها و خشونت علیه زنان به هنگام درگیری نظامی و تبعید و آوارگی، نیز نکوهش خشونت علیه دختران تاکید دارد. همچنین عواقب و نتایج خشونت بر سلامت زنان و نقش کارکنان عمومی در پایان دادن به خشونت بررسی می‌شود.

منبع

-سلیمانی، محمد (1385). سیر تاریخی خشونت علیه زنان (1). تهران: آبرخ

خشونت در بیش‌تر کشورها و خانواده‌ها وجود دارد. این مساله که در تبلیغات جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان مطرح می‌شود هر اقدام خشونت‌باری را لحاظ می‌دارد که براساس جنسیت رخ می‌دهد و آزار جسمی و روانی را متوجه زن می‌کند؛ واداشتن به کاری برخلاف میل زن یا سلب ظالمانه آزادی او خواه در زندگی فردی، خواه در زندگی اجتماعی خشونت علیه زن به شمار می‌رود. خشونت علیه زنان یک مشکل اجتماعی است که پیش‌گیری و کاهش آن در جامعه نیازمند عزم ملی است. در کتاب حاضر ضمن تعریف چیستی آزار و اذیت یا شکنجه و شناسایی انواع شکنجه، اهداف چنین کنش و واکنش‌هایی برشمرده شده و انواع خشونت‌های فیزیکی و روانی علیه زنان بیان گردیده است. هم‌چنین نویسنده خشونت علیه زنان در ایران و دیگر کشورهای جهان را تشریح کرده است. به‌زعم وی: «نقض حقوق زنان و آزار و اذیت این قشر مختص به عصر حجر و باستان نبوده و این تعدی و تجاوز از ابتدای زندگی بشریت در طی اعصار آغازشده و با نوسانات خاصی از حوزه‌ی خصوصی ـ عمومی به کار خود ادامه داده است. بعد از گسترش قبایل و ایجاد جوامع در سراسر کره‌ی زمین، زنان همچون گذشته زیر فشار آزار و خشونت قرار داشته‌اند و دارند. این پدیده‌ی شوم هیچ ارتباطی با پیشرفت‌های علمی نداشته و این اعمال خشونت‌ها در جوامع پیشرفته‌ و چه در جوامع عقب‌ نگه‌داشته شده ادامه دارد و هیچ هنجاری نتوانسته این اسب خشن و افسارگسیخته را مهار نماید. آمار تکان‌دهنده‌ی تهاجم، فیزیکی و روانی ـ حتی با سانسور خبری ـ علیه زنان ما را بر آن داشت که ابراز نماییم، این تنها ناهنجاری مرد است که از ابتدای خلقت آغازشده و هنوز از آن امتناع نورزیده است».

منبع

ش

-شورای سیاست‌گذاری جامعه ایمن شهر تهران (1388). راهنمای انجام پیمایش‌های اجتماعی مرتبط با آسیب و خشونت. ترجمه رفیعی فر و همکاران. تهران: موسسه نشر شهر.

حوادث و خشونت‌ها در رتبه‌بندی، جزو علل اولیه مرگ و ناتوانی در سطح جهان هستند. پیمایش‌های جامعه نگر یکی از راه‌های به‌دست آوردن اطلاعات درباره وقوع آسیب‌ها و مرگ‌ها است. ضمناً در بعضی شرایط، این پیمایش‌ها وسیله‌ای برای جمع‌آوری اطلاعات پایه‌ی جمعیت و اطلاعات مرگ فراهم می‌کنند که در غیر این صورت قابل‌دستیابی نخواهند بود.

هدف از تدوین این دستورالعمل تنظیم راهنماهایی است که با استفاده از آن‌ها بتوان پیمایش‌های جامعه نگر را با هدف جمع‌آوری اطلاعات درباره شیوع آسیب در جامعه طراحی کرد. در این دستورالعمل، کانون عمده توجه بر اجرای پیمایش‌هایی در جامعه است که در سطحی محلی و نه ملی انجام‌شده باشند و طراحی آن با توجه عمده به تنظیمات انجام‌شده در مناطق است که اطلاعات رایج سلامت در آن‌ها ناکامل است و یا اطلاعات مخرج جمعیت در دسترس نیست.

این راهنما خواننده را طی مراحل طراحی و ادغام پیمایشی جامعه نگر، درباره آسیب راهنمایی می‌کند و متدولوژی‌ای استانداردشده برای جمع‌آوری سیستماتیک اطلاعات درباره آسیب و شرایط اطراف حادثه که به آسیب منجر شده است، ارائه می‌دهد. این کتاب در دپارتمان جوامع ایمن موسسه سلامت پژوهان نیکان و به سفارش شورای سیاست‌گذاری جامعه ایمن شهر تهران، موسسه بین‌المللی سلامت پروفسور سمیعی و شهرداری تهران ترجمه شده است.

منبع

ف

– فال، شارین هوارد و جون فورد (1388). راه‌حل‌هایی برای خشونت‌های خانگی، آموزش، تمرین و کاربرد مهارت‌ها برای مداخله در خشونت خانواده. ترجمه رحمت‌الله باقرپور، ایران مهدی‌زادگان. تهران: جنگل

مباحث کتاب شامل نکات آموزشی، تمرین و کاربرد مهارت‌هایی برای مداخله و کنترل خشونت در خانواده است. فصل نخست آن به تعریف آزار و ضرب و شتم اختصاص یافته است. تمرینات فصل‌های دوم تا ششم کتاب درباره این موضوعات است: دستیابی به مسالمت، بررسی ارعاب و راه‌های غلبه بر آن، ایجاد روابط خوش‌بینانه، تبادل احترام و مسئولیت‌پذیری. مولفان کتاب بر این باورند که فصل‌های باقی‌مانده پیشرفتی شگرف برای رویکردهای برنامه‌های موجود است. موضوع این فصل‌ها عبارت‌اند از: حفظ روابط جنسی سالم و طبیعی، توافق بر همکاری و مشارکت، همکاری از طریق حسن ارتباط و تربیت فرزند.

منبع

-ق‍ه‍اری‌، ش‍ه‍رب‍ان‍و و جعفر بوالهری؛ با همکاری و زیرنظر عصمت باروتی (1393). مهارت‌های زندگی ویژه زنان خشونت‌دیده برای پزشکان. عمومی و کارشناسان بهداشتی. تهران: دانژه

کتاب حاضر براساس بررسی و مطالعه وضعیت زنان خشونت‌دیده در مناطق مختلف تهران تدوین شده است. نگارندگان کتاب تلاش می‌کنند با عرضه مثال‌های واقعی و نیز راه‌حل‌های متعدد، مهارت‌های ارتباطی لازم از جمله مهارت قاطعیت و مهارت حل مساله، حل تعارض و کنترل خشم را به خواننده آموزش دهند و به آنان کمک کنند که روش‌های قدیمی و نامناسب را کنار گذاشته و موجب بدتر شدن اوضاع نشوند، بلکه با تغییراتی اساسی، مشکلات خود را در خانه حل کنند. کتاب مهارت‌های زندگی ویژه زنان خشونت دیده نوشته شهربانو قهاری، جعفر بوالهری و عصمت باروتی را انتشارات دانژه منتشر کرده است.

منبع

ک

– کار، مهرانگیز (1380). پژوهشی درباره خشونت علیه زنان. تهران: روشنگران و مطالعات زنان

در کتاب حاضر، نگارنده ضمن به‌دست دادن تعریفی از انواع خشونت پنهان و آشکار علیه زنان و اشکال مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن، بر این باور است که «شاید تداوم خشونت در ساختارهای غیرفرهنگی برآیندی از ساختار فرهنگی است که مردم و جامعه را به‌جای آن‌که برآشوبند وادار به پذیرش این اشکال از خشونت می‌کند». درعین‌حال نویسنده در همان آغاز کتاب با تاکید بر این نکته که خشونت علیه زنان به‌هیچ‌وجه حامی جوامع عقب‌افتاده یا جوامع مسلمان نیست، اضافه می‌کند: «در پیشرفته‌ترین کشورهای جهان، زنان و کودکان از تبعات و عوارض ناشی از خشونت به‌خصوص در زندگی خانوادگی رنج می‌برند و آزارهای جسمی، جنسی و روانی نه‌تنها تندرستی، سلامت عقل، تعادل عاطفی و روان آن‌ها را به خطر می‌اندازد؛ بلکه دولت‌ها را با مشکلات گوناگون اقتصادی فرهنگی و خدماتی درگیر می‌کند». در این کتاب که طی شش فصل فراهم‌شده، نگارنده راه‌کارهایی برای پیش‌گیری از اعمال خشونت به زنان پیشنهاد کرده است. عناوین فصل‌ها عبارت‌اند از: «چرا مبارزه با خشونت علیه زنان امری ضروری است»، «خشونت علیه زنان در چه حوزه‌هایی اعمال می‌شود»، «ریشه‌های خشونت علیه زنان را در کجا باید جست‌وجو کرد»، «انواع و بهای خشونت علیه زنان چیست»، «آسیب دیدگان و کارشناسان درباره خشونت علیه زنان چه می‌گویند» و «برای کنترل خشونت علیه زنان چه راه‌کارهایی مفید است».

منبع

-کریمی، فاطمه (1389). خشونت علیه زنان، تراژدی تن. تهران: روشنگران و مطالعات زنان

متن کتاب با این جملات هشداردهنده آغاز می‌گردد: وسعت خشونت علیه زنان به گستردگی تاریخ بشر است. خشونت و تهاجم بر زنان، طبقه، نژاد، ملیت، سن، مذهب و نوع باورهای ایدئولوژیک نمی‌شناسد. این پدیده اساسا همه مرزها را درمی‌نوردد و به اشکال مختلف بر زنان اعمال می‌شود.

در معرفی موضوع محوری کتاب که یکی از اشکال فجیع و قرون‌وسطایی خشونت علیه زنان (در ایران و خاورمیانه و مناطقی از آفریقا و آسیا) را در برمی‌گیرد، نویسنده خود، در پیشگفتاری که بر موضوع تحقیق خود نوشته است تاکید می‌نماید که: در کتاب پیش رو ما برآنیم که به بررسی عمل قطع بخشی از آلت تناسلی [ختنه زنان] که یکی از انواع خشونت‌های خاص منطقه‌ای است بپردازیم. گرچه بیش از دو دهه است که این معضل در سطح ملی و بین‌المللی مطرح شده است و در این زمینه، پژوهش‌های زیادی انجام گرفته است بااین‌وجود هنوز به‌درستی درباره‌ی این عمل شنیع، مطالعه‌ای روشنگرانه صورت نگرفته است.

منبع اطلاعات بیشتر

م

– محمدی اصل، عباس (1388). جنسیت و خشونت. تهران: گل‌آذین.

اگرچه خشونت در تمام جوامع نسبت به افرادی در سنین مختلف و جنسیت‌های گوناگون اعمال می‌شود، اما این کنش خصوصاً متوجه زنان و کودکان است و مسائلی را به وجود می‌آورد که سلامت اجتماعی را تهدید می‌کند و راه‌حل‌هایی را جهت کنترل و توقف چنین اوضاعی می‌طلبد. در این شرایط، شناخت علل و موجبات خشونت و شرایط بروز و ظهور آن و نیز نتایج مترتب بر این پدیده، محتاج تأمل علمی است که کتاب جنسیت و خشونت تلاش دارد تا ابعاد این آسیب اجتماعی را بررسی کند.

تعریف خشونت؛ چارچوب نظری خشونت؛ روان‌شناسی خشونت جنسی؛ جامعه‌شناسی خشونت جنسی؛ پرخاشگری جنسی؛ خشونت جنسی و جامعه مدنی؛ خشونت اجتماعی علیه دختران؛ خشونت جنسی و زنان قربانی؛ خشونت جنسی و پایگاه اجتماعی؛ خشونت جنسی در فضای مجازی؛ خشونت جنسی و بازدارندگی؛ دانشجویان و خشونت جنسی؛ خشونت از نوع نزدیک؛ خشونت جنسی و بی‌نظمی اجتماعی؛ بازتولید خشونت جنسی؛ خشونت جنسی و عدالت اجتماعی؛ خشونت جنسی و حمایت قانونی؛ خشونت جنسی و بهزیستی اجتماعی؛ خشونت جنسی و فرهنگ؛ ابعاد اجتماعی خشونت جنسی؛ خشونت جنسی و گرایش به آن؛ خشونت جنسی و جریان زندگی؛ خشونت جنسی و بارداری؛ خشونت جنسی و ختنه دختران و زنان؛ تعرض جنسی و منع خشونت جنسی، عناوین بخش‌های مختلف این کتاب را تشکیل می‌دهند.

منبع

– محمدی، زهرا (1383). بررسی آسیب‌های اجتماعی زنان در دهه (1370_1380). تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان.

این کتاب به‌منظور بررسی ابعاد و روند آسیب‌ها و معضلات اجتماعی رایج میان زنان به طبع رسیده است. ابتدا مفهوم و تاریخچه این آسیب‌ها بیان و به‌اجمال نظرات اسلام و برخی جامعه شناسان درباره آسیب‌ها و انحرافات اجتماعی بازگو شده است. آنگاه برخی از آسیب‌های اجتماعی زنان از جمله: بالا رفتن سن ازدواج، طلاق، اعتیاد و مواد مخدر، سرقت، خودکشی، فساد و فحشا (قاچاق زنان، زنا و روسپیگری و سقط‌جنین غیرقانونی)، فرار دختران و زنان از خانه و ایدز با استناد به آمار موجود در کشور بین سال‌های 1370 تا 1380 بررسی و علل و عوامل و اثرات ناشی از این آسیب‌ها تحلیل گردیده است.

منبع

– مظفریان، رایحه (1390). تیغ و سنت: بررسی عوامل اجتماعی – فرهنگی مرتبط با ختنه زنان: مطالعه موردی زنان ۴۹ – ۱۵ سال جزیره قشم. شیراز: تخت جمشید.

با توجه به اهمیت نهاد خانواده و نقش مهم زنان در هر جامعه­ای و هم‌چنین به دلیل حساسیت و توجه جهانیان به موضوع ناقص‌سازی جنسی زنان، هدف از این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی-فرهنگی مرتبط با ختنه زنان است. چارچوب نظری پژوهش با استفاده از سه نظریه منابع، یادگیری اجتماعی و خرده‌فرهنگ خشونت طراحی گردیده است. روش تحقیق این پژوهش کمی و تکنیک آن پیمایشی است. البته سعی شده است که با چند مصاحبه با بومیان و دایه­ها نیز پوشش گسترده‌تری به موضوع داده شود. جامعه آماری این پژوهش زنان 15-49 سال مراجعه‌کننده به مراکز درمانی شهرستان قشم است که جهت جمع‌آوری اطلاعات از آن‌ها پرسش­نامه همراه با پرسشگر استفاده شده است. تجزیه‌وتحلیل داده­ها در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم‌افزار spss صورت گرفته است. نتایج تحقیقات نشان می­دهد که بین شغل، تحصیلات، تجربه ختنه در خانواده، استفاده زنان از وسایل ارتباط‌جمعی، اعتقاد زنان به ‌کلیشه­های جنسیتی، مذهب، پایبندی به اعتقادات دینی، نگرش زنان نسبت به ختنه، کنترل جنسی زنان، سن و وضعیت تأهل و متغیر وابسته تمایل و عمل به ختنه رابطه وجود دارد. هم‌چنین نتایج نشان می­دهد که بین سابقه اعمال خشونت، پایبندی به چارچوب خانواده، تعداد فرزندان و جنسیت فرزندان با متغیر وابسته رابطه وجود ندارد.

منبع

– معتمدی مهر، مهدی (1380). حمایت از زنان در برابر خشونت سیاسی جنایی انگلستان. تهران: برگ زیتون

در بخش نخست این کتاب به جنبش‌های زنان و تاثیر این جنبش‌ها در امر حمایت از زنان در برابر خشونت اشاره شده و مطالبی در باب نظریات مربوط به جرم‌شناسی عمل جنسی، پیش‌گیری وضعی، آمار جنایی و انواع این جرایم گردآمده است، همچنین در این بخش سازمان‌ها و جنبش‌های فعال جامعه مدنی در امر حمایت از زنان معرفی شده‌اند. در بخش دوم نیز پس از نگاهی به نظام حقوقی و عدالت کیفری کشور انگلستان، جایگاه زنان بزه دیده و جرایم خشونت‌آمیز در قوانین کشور انگلستان بررسی می‌شود.

منبع

– معظمی، شهلا (1382). فرار دختران چرا؟. تهران: گرایش.

در این کتاب علل فرار دختران از خانواده و میزان سهل‌انگاری و غفلت خانواده، مدرسه و جامعه بررسی شده همچنین جرایم دختران و تفاوت آن با جرایم پسران ذکر شده است. در پایان راه‌های پیشگیری از گریز دختران و شیوه‌های حمایت از آنان عرضه شده است. هنگامی‌که کودکان و نوجوانان نتوانند با افراد خانواده رابطه درستی برقرار کنند یا با شرایط خانواده سازگار شوند، ممکن است تنها راه را فرار از خانه تشخیص بدهند. فرار از خانه ممکن است به‌عنوان نوعی تظاهر رفتاری و آسیب روانی فرد محسوب شود… از نظر روان‌پزشکان فرار، ناشی از علل کاملا مرضی مانند صرع، کودنی، بی‌قراری، کژخویی غریزی، آنسفالیت لتارژیک و اسکیزوفرنی بوده و یا به علل اجتماعی مانند شرایط نامساعد زندگی، محرومیت از آسایش و راحتی، غم و غصه در خانواده، مسائل طلاق و ازدواج و صیغه و نقش ناپدری و نامادری مربوط می‌شود… گاهی کودکان نمی‌توانند ناراحتی‌های ناشی از تنبیه و خشونت را تحمل نمایند و از خانه پدری فرار می‌کنند… برخی از راه‌های جلوگیری از فرار دختران عبارت‌اند از: آموزش فرزندداری با هدف افزایش علاقه و سازگاری خانوادگی که به کاهش تمایلات درونی به سوءاستفاده جنسی و همچنین خشونت‌های خانوادگی خواهد انجامید، کمک به والدینی که در تربیت و پرورش کودکانشان با مشکلاتی مواجه‌اند، حمایت مالی از خانواده‌های آسیب‌پذیر و نظارت بر خانواده‌های بی‌سرپرست و بد سرپرست و…

منبع

موسوی، پدرام؛ سوهانی، فهیمه (1381). گیسوان در آتش خشونت. به سفارش انجمن خانواده جمهوری اسلامی ایران. تهران: اندیشمند

مباحثی که در این کتاب به‌اختصار مطرح شده درباره مقوله خشونت علیه زنان، انواع خشونت، سو استفاده جنسی از کودکان، عوارض خشونت، نابرابری زن و مرد و رفتار با مرتکبین خشونت است که درعین‌حال نمونه‌ها و شواهدی از خشونت روایت‌شده است.

منبع

– مولاوردی، شهیندخت و همکاران (1385). مقابله با خشونت علیه زنان در کشورهای اسلامی. تهران: حقوقدانان با همکاری دانش نگار

در این کتاب، نخست مطالبی در خصوص وضعیت کلی زنان در کشورهای اسلامی مطرح شده و سپس به ابعاد خشونت علیه زنان (در کشورهای عربی و حاشیه‌ی خلیج‌فارس، شمال آفریقا، آسیای جنوبی، آسیای مرکزی، کشورهای اسلامی در غرب خاورمیانه) پرداخته شده است. این کار با مطالعات موردی و بررسی تطبیقی صورت گرفته است. ضمن آن‌که در کتاب اشکال شایع خشونت علیه زنان در کشورهای بررسی شده که عبارت‌اند از: خشونت خانگی و بدرفتاری همسر، قطع عضو جنسی مونث، قاچاق زنان و روسپیگری، خشونت جنسی علیه زنان و قتل‌های ناموسی. در پایان کتاب به اقدامات مقابله با خشونت علیه زنان در چ. ا. ا. اشاره شده است.

منبع

– مولاوردی، شهیندخت (1385). کالبدشکافی خشونت علیه زنان. تهران: حقوقدانان با همکاری دانش نگار

نویسنده در بخش نخست کتاب مفهوم خشونت علیه زنان را بررسی نموده سپس به مسئولیت‌های ناشی از خشونت علیه زنان اشاره‌کرده که شامل مسئولیت دولت‌ها و مسئولیت جامعه‌ی بین‌المللی است؛ و علاوه بر آن به ارزش حقوق زنان پرداخته است. موارد خشونت علیه زنان، اقدامات ملی مبارزه با خشونت علیه زنان، اقدامات بین‌المللی مقابله با خشونت علیه زنان، از مباحث بعدی کتاب هستند. نویسنده در آغاز، دیدگاه خود را درباره‌ی خشونت علیه زنان چنین بیان می‌کند: ستم‌های روا شده بر زن از سپیده‌دم تاریخ تا کنون، از بزرگ‌ترین و کهن‌ترین ستم‌های تاریخ بشری حتی در جوامع دینی است و هر جا پیام دین به‌درستی دریافت یا اعمال نشده، زنان مورد ستم بوده‌اند و تاسف‌آورتر آن‌که بسیاری از ظلم و ستم‌های روا شد بر زنان رنگ و بوی دینی یافته و به تعالیم انبیا نسبت داده شده است و درنتیجه جهل، عقب‌ماندگی خودخواهی و قصور در به‌کارگیری اصول واقعی و اساسی شریعت، بسیاری از حقوق حقه‌ی زنان به فراموشی سپرده‌شده و متروک مانده است. درواقع این ستم بی‌اندازه‌ای که در طول تاریخ نسبت به جنس زن روا داشته شده است و بی‌گمان یکی از سیاه‌ترین نقطه‌های تمدن بشری را می‌سازد منجر به شکل‌گیری جریانات افراطی دفاعی از حقوق زن در غرب و آنگاه در دنیای شرق شده است ویل دورانت فمینیسم را عکس‌العمل زن غربی در برابر اعتقادات و قوانینی می‌داند که زن را جنس پست‌تر از مرد قلمداد کرده و واکنشی می‌داند در برابر مردگرایی افراطی (تفکر غالب دین مسیحیت و فلسفه‌ی غرب).

منبع

-محمدی، عبدالحمید و معصومه حسنی (1391). آشیانه محبت: راهکارهای مبارزه با خشونت علیه زنان با نگاه دیگر. تهران: وحدت‌بخش.

ارایه راهکارهایی به‌منظور مبارزه با «خشونت علیه زنان» است. نویسنده در این اثر تلاش کرده تا از رهگذر آموزه‌های قرآن و روایات نورانی ائمه معصومین (ع) تبیین جایگاه زن و مرد در نظام خلقت و اهداف ازدواج و بیان وظایف اخلاقی اختصاصی زن و شوهر، تحلیل عوامل سعادت و آفات خانواده، اشاره به چگونگی مدیریت منزل و تأملی بر مساله خودکشی زنان در اثر خشونت، رمز سلامتی انسان که از نظر او ریشه مشترک شاخه‌های کرامت او است را معرفی نماید و از این نظر طریق در جهت خاموش کردن شعله‌های خشونت علیه زنان گامی بردارد.

منبع

ن

-ن‍ورم‍ح‍م‍دی‌، غ‍لام رض‍ا (1389). نفی خشونت علیه زنان از دیدگاه علم و دین، تهران: مرکز امور زنان و خانواده‏ ‏ ریاست جمهوری

کتاب «نفی خشونت از تگاه علم و دین» موضوع خشونت علیه زنان را از حیث مفهوم‌شناسی، علل و عوامل و شناسایی مصادیق در چهارچوب ایدئولوژی دینی و توجه به فرهنگ بومی ‌موردبررسی قرار داده و با توجه به آموزه‌های دین اسلام، راهکار‌های حذف خشونت در جامعه را ترسیم کرده است.

نویسنده در مقدمه عنوان می‌کند: «کتاب حاضر به شیوه ترویجی تهیه و سعی شده است که کمتر به مباحث استدلالی پرداخته شود؛ زیرا هدف عمده این کتاب ارائه اطلاعاتی در زمینه پدیده خشونت علیه زنان به‌عنوان یک معضل اجتماعی به فراگیران عمومی ‌است. همچنین با توجه به این‌که این پدیده بیشتر در خانه رخ می‌دهد، سعی شده است رهنمود‌های لازم در اختیار همسران قرار گیرد تا بتوانند در حل و رفع این پدیده مشارکت داشته باشند.»

کتاب شامل پنج فصل «نگرش کلی به پدیده خشونت»، «زن، نگرش‌ها و گرایش‌ها»، «علل و عوامل زمینه‌ساز خشونت»، «پیامد‌ها و آثار خشونت» و «تنبیه بدنی» است.

منبع

-هدایت نیا گنجی، فرج‌الله (1382). خشونت در خانواده (بررسی تحلیلی حوادث خانواده). تهران: وثوق

کتاب حاضر به شرح وقایع و جنایاتی اختصاص دارد که به‌زعم نگارنده ریشه در مسائل خانوادگی داشته است. حوادث و جنایات یادشده که با بررسی و توضیحاتی همراه است، به این مسائل نسبت داده شده است: عوارض تجرد، ازدواج‌های غیراصولی، موانع و مشکلات ازدواج، تلاش برای رفاه خانوادگی، زیاده‌طلبی، بی‌وفایی و خیانت، مشاجره و خشونت، بدگمانی، عدم سازش با خانواده همسر، اصرار و علاقه نسبت به جنسیت خاص فرزند، کودک‌آزاری، سوءاستفاده‌های مالی و جنسی، بی‌توجهی به تربیت کودکان، تبعیض بین فرزندان، عدم کنترل روابط دوستانه، فرار فرزندان از خانه، اغفال از طریق وعده ازدواج، محیط نامناسب خانواده، عواقب فرار، اعتیاد و عوارض آن (از دست دادن عاطفه و فروپاشی خانواده و…)

منبع

– همپتون، رابرت ال و توماس پی. گالت (1388). خشونت خانواده، پیشگیری و درمان. ترجمه محمد میگونی و داود کربلائی. تهران: آفرینش

در بسیاری از خانواده‌هایی که از خشونت خانوادگی رنج می‌برند اختلال اعتیاد مشاهده می‌گردد. اعتیاد نوعی اختلال مزمن، پیش‌رونده و به‌طور بالقوه کشنده است که تحت تاثیر عوامل مختلف زیستی، روانی، خانوادگی، اجتماعی و محیطی ظهور کرده و رشد می‌یابد. این اختلال، پیامدهای عاطفی، اجتماعی، فرهنگی و معنوی ویژه‌ای را در پی دارد. فقدان کنترل تکانه، کاهش تحمل ناکامی، عدم بازداری در اعمال ضداجتماعی، عصبانیت‌ها، بی‌تحملی، خشم فراوان، بدرفتاری و آزار در خانواده از این جمله است. شناسایی، ارزیابی و درمان به‌موقع اعتیاد یا خشونت خانوادگی می‌تواند زمینه پیش‌گیری از رشد این آسیب‌ها را فراهم آورد. کتاب حاضر راهنمایی درباره ماهیت و پیچیدگی اعتیاد و اثرات تعاملی آن و خشونت خانوادگی است که عمدتا با رویکرد بوم‌شناختی نگاشته شده است. این کتاب برای متخصصان بهداشت روانی که با بیماران معتاد، آزارگرها و قربانیان خشونت مواجه می‌شوند و نیز کسانی نگاشته شده که به اطلاعاتی درباره این مسائل و مشکلات مرتبط با آن‌ها نیاز دارند.

منبع

برخی کتاب‌های دیگر:

– آبراهامز، هیلاری (1392). مددکاری اجتماعی (حمایت از زنان در مقابل خشونت‌های خانگی). مترجمان محمدرضا ایروانی، رویا زمانی، اکرم فخری ‌فخر‌امینی تهران: سخنوران. منبع

-خاقانی‌فرد، میترا‏‫ و سوسن صائبی، میترا سپاسی (1393). خشونت خانوادگی علیه زنان و کودکان. تهران: نگارستان اندیشه منبع

– عابد، محمدمحسن و نرگس محمودی، سمیه کرمی (1392). خشونت علیه زنان. بوشهر: لیل

– فولادیان، مجید؛ میرابی، سعیده؛ فاطمی‌امین، زینب‌السادات و اسماعیلی‌یزدی (1394). بررسی پدیده همسرآزاری و شرایط اجتماعی موثر بر آن. مشهد: سخن‌گستر منبع

-کوپر، جان و آرلن وتر، کیوان سپانلو (1392). خشونت و امنیت در خانواده: رویکردی روش مند برای رویارویی با خشونت خانوادگی. ترجمه منیره شهباز. تهران: پنجره منبع

-مومنی، الهام و عباسعلی انصاری. (1393). بررسی فقهی و حقوقی تجاوز به عنف و راه‌های پیشگیری از آن. قزوین: سایه‌گستر: مهرگان دانش

-نشست کاهش خشونت مبتنی بر جنسیت (نخستین: دوم دی ۱۳۸۷: تهران). بررسی تدابیر حقوقی کاهش خشونت مبتنی بر جنسیت در راستای تحکیم خانواده: مجموعه مقالات/ مدیر پروژه علیرضا طاهری. تهران: سازمان دفاع از قربانیان خشونت

-نشست کاهش خشونت مبتنی بر جنسیت (نخستین: دوم دی ۱۳۸۷: تهران). تدابیر فرهنگِی کاهش خشونت مبتنی بر جنسیت: مجموعه مقالات/ مدیر پروژه علیرضا طاهری. تهران: سازمان دفاع از قربانیان خشونت.

-نشست کاهش خشونت مبتنی بر جنسیت (نخستین: دوم دی ۱۳۸۷: تهران). تدابیر حمایتی کاهش خشونت مبتنی بر جنسیت مجموعه مقالات/ مدیر پروژه علیرضا طاهری. تهران: سازمان دفاع از قربانیان خشونت.

– نظری جیرانی، محبوبه (1378). همسرآزاری معضلی اجتماعی برای زنان. مجموعه مقالات زن در یافته‌های نوین پژوهشی زنان دانشگاه الزهرا.

-هاشمی‌سیاوشانی، شیما (1391). شوهر‌کشی‌، بزهکاری زنان یا پیامد بزه‌دیدگی آنان. تهران: ناظری

-طباطبایی، افشین (1391). تعرض به زنان. اصفهان: نقش نگین

-همایش ملی آسیب‌های اجتماعی در ایران (دومین: ۱۳۹۱: تهران). آسیب‌های اجتماعی خانواده: نابسامانی، خشونت و طلاق. تهران: آگاه

برچسب ها : ختنه زنان, خشونت خانوادگی, خشونت علیه زنان, همسرآزاری